czwartek, 21 czerwca 2012

Kim jest prawnik?

Każdy mieszkaniec Legnicy, Jawora, Złotoryi, Chojnowa, Lubina, Polkowic, czy Głogowa, zadał sobie pewnie niejednokrotnie pytanie kim jest prawnik i skąd biorą się różne podziały w obrębie tej szerokiej grupy zawodowej. Prawnik jest pewnym pojęciem zbiorczym, ogólnym. Prawnik to osoba, która posiada wyższe wykształcenie prawnicze, a więc ukończone studia magisterskie na wydziale prawa. Osoby, które ukończyły studia prawnicze mogą w dalszym rozwoju kariery ukierunkować się na wykonywanie jednego z kilku zawodów prawniczych. Trzy podstawowe zawody prawnicze to adwokat, radca prawny oraz notariusz. Różnica pomiędzy dwoma pierwszymi zawodami jest nieznaczna, natomiast różnica pomiędzy adwokatem i radcą prawnym a notariuszem jest zasadnicza, ponieważ mimo, że oba te zawody wymagają wiedzy prawniczej, to jednak ich rola jest zupełnie inna. Adwokat i radca prawny to zawody, których wykonywanie polega na świadczeniu na rzecz klientów pomocy prawnej. Radca prawny i adwokat mogą reprezentować klientów w sądzie, przygotowywać opinie prawne, uczestniczyć w negocjacjach. Jedyna różnica pomiędzy radcą prawnym a adwokatem to możliwość bycia obrońcą w sprawach karnych. Adwokat może być obrońcą w sprawie karnej i jest to jedyne, czego nie może robić radca prawny. Radca prawny może natomiast reprezentować każdą inną stronę w postępowaniu karnym (oskarżyciel posiłkowy, pokrzywdzony). W niedługim czasie nastąpi z pewnością połączenie tych dwóch zawodów, ponieważ utrzymujący się podział jest po prostu sztuczny. Poza tym w świetle aktualnie obowiązujących przepisów radca prawny może w każdej chwili na swój wniosek wpisać się na listę adwokatów, jak również każdy adwokat może wpisać się na listę radców prawnych. Obok tych dwóch zawodów pojawia się notariusz. Zawód notariusza służy przede wszystkim temu, aby strony dokonujące różnych czynności mogły zachować formę aktu notarialnego, jego zadaniem jest dbanie o to, aby zawierane umowy, składane oświadczenia, były zgodne z prawem. Notariusz nie jest zatem co do zasady podmiotem, który wkracza w uprawnienia, czy kompetencje radców prawnych i adwokatów. Klienci adwokatów i radców prawnych wielokrotnie korzystają z notariuszy nie rezygnując z wymaganych prawem czynności, które musi wykonać notariusz. Często jest tak, że radca prawny, czy adwokat, przekazują notariuszowi ustaloną wcześniej z klientem treść aktu notarialnego, a notariusz właśnie ogranicza się do nadania dokumentowi formy aktu notarialnego. Obok tych trzech zawodów prawniczych pojawił się w latach 90. również zawód doradcy podatkowego. Czym on się różni od wskazanych zawodów? Zawód doradcy podatkowego najczęściej kojarzony jest poprzez pewne podobieństwa z zawodami Radcy prawnego i adwokata. Jest to z jednej strony uzasadnione, a z drugiej jednak zachodzą tu pewne różnice. Przede wszystkim wskazać należy, że radca prawny i adwokat mogą wykonywać doradztwo podatkowe w pełnym zakresie, nie posiadając tytułu doradcy podatkowego. Mówiąc inaczej, zawód doradcy podatkowego to w znacznej mierze wycinek kompetencji zawodów adwokata i Radcy prawnego. Oczywiście radcy prawni i adwokaci najczęściej nie prowadzą ksiąg rachunkowych swoich klientów ani nie prowadzą pełnej rachunkowości. Doradca podatkowy nie musi mieć wykształcenia prawniczego, wystarczy, że będzie miał inne wykształcenie wyższe i zda egzamin na doradcę podatkowego, a następnie odbędzie dwuletnią praktykę. Zadaniem doradców podatkowych jest prowadzenie rachunkowości, ksiąg podatkowych, reprezentowanie podatników w postępowaniu przed organami skarbowymi. Doradca podatkowy może również reprezentować swoich klientów w postępowaniu przed sądem administracyjnym, w sprawach dotyczących podatków. Rynek usług prawnych w byłym województwie legnickim jest dość bogaty. Głównymi miejscowościami, w których są kancelarie adwokackie, kancelarie radców prawnych, kancelarie doradców podatkowych są miejscowości, w których znajdują się siedziby sądów i urzędów skarbowych i innych, a więc Legnica, Lubin, Jawor, Głogów. Dobry mądry, prawnik, skuteczny prawnik będzie miał własną kancelarię i będzie prowadził różnego rodzaju sprawy. Jakie rodzaje spraw poprowadzą poszczególni prawnicy? Adwokatowi najlepiej pozostawić do prowadzenia sprawy karne i rodzinne, np. o alimenty. Adwokaci specjalizują się w nich, ponieważ jedynie oni mogą być obrońcami w sprawach karnych. Jeśli chodzi o sprawy cywilne, sprawy o zapłatę, sprawy spadkowe, sprawy o zachowek, sprawy rozwodowe, najlepiej powierzyć radcy prawnemu prowadzącemu kancelarię radcy prawnego. Również radca prawny będzie najbardziej właściwym prawnikiem do prowadzenia obsługi prawnej firmy. Adwokaci nie specjalizują się w sprawach gospodarczych, dlatego jedynie właściwy będzie tu radca prawny. Radca prawny założy i zarejestruje spółkę, poprowadzi sprawę w sądzie. Również w przypadku spraw podatkowych lepszym rozwiązaniem będzie zaangażowanie radcy prawnego w sprawie toczącej się przed wojewódzkim sądem administracyjnym, niż np. doradcy podatkowego. Pomijając czynności podatkowe takie jak prowadzenie rachunkowości, toczenie sporu przed sądem jest już domeną radców prawnych i brak wykształcenia prawniczego i doświadczenia w procesowaniu się może nie dawać odpowiednich rezultatów. Kancelaria radcy prawnego jest najwłaściwsza w sprawach administracyjnych i to zarówno na etapie postępowania przed organami administracji, jak i przed wojewódzkim sądem administracyjnym i Naczelnym Sądem Administracyjnym. Radcowie prawni, z uwagi na to, że bardzo często są prawnikami zatrudnionymi przez organy administracji mają najwięcej doświadczenia w stosowaniu przepisów administracyjnych i postępowania administracyjnego.

Prawo a dziedziczenie

Śmierć najbliższego członka rodziny może przysparzać wielu problemów w późniejszym okresie. Jest to związane z dziedziczeniem, które ma miejsce z mocy prawa, bez względu na to, czy spadkobierca sobie tego życzy, czy też nie. Konsekwencje otwarcia spadku i bycia spadkobiercą mogą być bardzo daleko idące. W pierwszej kolejności zajmijmy się dziedziczeniem ustawowym. Dochodzi do niego, gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu. Przy podstawowym modelu rodziny (rodzice i dzieci), w przypadku śmierci jednego z rodziców do dziedziczenia dochodzi małżonek i właśnie dzieci. Bardzo istotną kwestią są oświadczenia spadkowe. Spadek po spadkodawcy może bowiem zostać przyjęty wprost (z pełną odpowiedzialnością za długi spadkowe), z dobrodziejstwem inwentarza (z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe), albo może zostać odrzucony. Na złożenie któregoś ze wskazanych oświadczeń jest przewidziany w przepisach termin sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania do spadku. W przypadku najbliższej rodziny będzie to więc okres sześciu miesięcy od dnia śmierci spadkodawcy. Jeżeli spadkobierca ma wiedzę o stanie majątkowym spadkodawcy i wynika z niej, że spadkodawca był poważnie zadłużony, w taki sposób, że wartość aktywów nie będzie wystarczała na zaspokojenie wszystkich wierzycieli, to spadek należy odrzucić. W takiej sytuacji spadkobierca jest traktowany tak, jakby nie dożył otwarcia spadku. Należy jednak pamiętać o tym, że jeśli odrzucające spadek dzieci spadkodawcy mają własne dzieci (wnuki spadkodawcy), to odrzucenie spowoduje, że spadek odziedziczą właśnie wnuki. Również one mogą odrzucić spadek, ale gdy są małoletnie, będzie potrzebna do tego zgoda sądu rodzinnego. W przypadku spadkobrania, gdy majątek spadkodawcy jest znacznej wielkości, można zabezpieczyć go sądownie. Ponadto można wnosić o dokonanie spisu inwentarza, co pozwoli w późniejszym czasie m.in. dokonać podziału majątku spadkowego. Wcześniej jednak będzie konieczne uzyskanie sądowego stwierdzenia nabycia spadku. Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku polega wyłącznie na określeniu udziału każdego spadkobiercy w spadku. Wbrew temu, jak to wygląda, postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku nie przesądza komu przypadną jakie przedmioty w spadku. To jest dalszą konsekwencją spadkobrania i ma miejsce dopiero przy dziale spadku. Po uzyskaniu stwierdzenia nabycia spadku spadkobiercy obowiązani są rozliczyć się z podatku od spadków, a jeżeli są z niego zwolnieni ustawowo, muszą zgłosić nabycie spadku do urzędu skarbowego, aby nie stracić uprawnienia do zwolnienia. W Legnicy sądem, który rozstrzyga sprawy o stwierdzenie nabycia spadku jest Sąd Rejonowy w Legnicy przy ul. Kościuszki 1-3. W celu zgłoszenia nabycia praw majątkowych w związku z dziedziczeniem właściwy jest Naczelnik Urzędu Skarbowego w Legnicy, a więc zgłoszeń tych dokonuje się w Urzędzie Skarbowym w Legnicy. W przypadku dziedziczenia ważna jest pomoc prawnika, który bez względu na to, czy między spadkobiercami istnieje spór, czy też nie, pomoże spadkobiercom przebrnąć przez gąszcz przepisów prawa spadkowego. W Legnicy jest wiele kancelarii adwokackich, kancelarii radców prawnych, ale znalezienie mądrego, dobrego prawnika nie jest proste. Znajomość zagadnień z zakresu prawa spadkowego, spadków, stwierdzenia nabycia spadku, jest nie do przecenienia, ponieważ polskie prawo spadkowe jest dość skomplikowane, nastręczające problemów nawet wielu prawnikom. Odrębną kwestią związaną z prawem spadkowym jest tzw. zachowek. Zachowek jest przewidziany przez przepisy prawa spadkowego na wypadek głównie rozporządzenia majątkiem przez spadkodawcę za pomocą testamentu. Zachowek jest roszczeniem pieniężnym, należy się on uprawnionym wskazanym w ustawie: małżonkowi i dzieciom, a także wnukom i dalszym wstępnym oraz rodzicom. Ważne jest to, że zachowek nie należy się konkubinie, ani rodzeństwu spadkodawcy, podczas, gdy możliwa jest sytuacja, że rodzeństwo dochodziłoby do dziedziczenia na podstawie ustawy. Zachowek to, jak już powiedziano, roszczenie pieniężne w wysokości 1/2 albo 2/3 wartości spadku, który przypadałby uprawnionemu, gdyby dziedziczył na podstawie ustawy. Jeżeli zobowiązany do zapłaty zachowku nie chce go zapłacić uprawnionemu, pozostaje jedynie złożenie pozwu do sądu. Sądem właściwym w Legnicy do złożenia pozwu o zapłatę zachowku będzie albo Sąd Rejonowy w Legnicy przy ul. Kościuszki 1-3, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekroczy 75.000 zł, albo Sąd Okręgowy w Legnicy, jeżeli wartość przedmiotu sporu przekroczy 75.000 zł. Podobnie jak w przypadku stwierdzenia nabycia spadku, działu spadku, tak samo w przypadku zachowku, przyda się do prowadzenia sprawy o zachowek adwokat, radca prawny. Obliczenie zachowku może być skomplikowane, pod uwagę należy wziąć wiele kwestii, jak doliczanie darowizn, to, czy pozostali spadkobiercy również są uprawnieni do zachowku. Niejednokrotnie nie jest to łatwe postępowanie, a formułowanie niektórych dowodów może nastręczać wiele trudności, a w czynnościach tych pomoc może dobry, mądry prawnik, najlepiej radca prawny, ewentualnie adwokat.

Założenie spółki

Prowadzenie działalności gospodarczej w pierwszej kolejności wymaga wyboru dostosowanego do potrzeb przedsiębiorcy rodzaju formy prawnej. Wybór formy prawnej działalności gospodarczej determinuje wiele późniejszych rozwiązań, które mogą, bądź nie mogą, być zastosowane w bieżącej działalności. Forma prawna ma wpływ na zasady opodatkowania dochodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Wybór formy prowadzenia działalności gospodarczej dotyczy nie tylko osób prowadzących działalność gospodarczą wspólnie z innymi osobami (z tym głównie kojarzą się spółki), ale również tych, które prowadzą działalność jednoosobowo. Jeśli chodzi o wspólne przedsięwzięcia co najmniej dwóch osób, to w zasadzie zawsze niezbędne będzie założenie spółki. Możliwe jest utworzenie spółki cywilnej, spółki jawnej, spółki partnerskiej, spółki komandytowej, spółki komandytowo-akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej. Dla osób, które chcą jednoosobowo prowadzić działalność gospodarczą pozostają: działalność osobista prowadzona na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna, ewentualnie spółka komandytowa, w której komplementariuszem będzie spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Wybór formy działalności gospodarczej ma wpływ przede wszystkim na jej opodatkowanie. Jednoosobowa działalność gospodarcza oraz spółki cywilna, jawna, komandytowa, komandytowo-akcyjna, partnerska, opodatkowane są w ten sposób, że każda osoba fizyczna będąca wspólnikiem płaci podatek dochodowy, bądź według skal, bądź liniowy. Spółki posiadające osobowość prawną to opodatkowanie dochodu spółki, a następnie dywidendy wypłacanej wspólnikiem, ponieważ spółka posiadająca osobowość prawną jest tworem (osobą) odrębną w stosunku do wspólników. Utworzenie spółki wymaga przede wszystkim przygotowania umowy spółki, czasem noszącej nazwę statutu lub aktu założycielskiego. Wielokrotnie przygotowanie tego dokumentu jest bagatelizowane przez wspólników. Często korzystają oni ze wzorów znalezionych w Internecie. Jest to działanie nieprzemyślane. Podejść do niego należy w zgoła odmienny sposób. Założenie spółki należy rozpocząć od konsultacji z dobrym, mądrym radcą prawny lub adwokatem specjalizującym się w prawie gospodarczym. Nie może być mylące to, że to sporządzenia umowy spółki z o.o., spółki akcyjnej, spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej, niezbędne jest skorzystanie z formy aktu notarialnego. Notariusz skupia się głównie na zachowaniu zgodności z prawem postanowień sporządzanych przez niego aktów notarialnych. Właściwe rozwiązania, które należy zastosować w umowie spółki doradzi radca prawny lub adwokat, a więc prawnik z doświadczeniem w obsłudze podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Należy pamiętać, że postanowienia umowy będą regulowały to, jak w przyszłości będą musieli zachowywać się wspólnicy. Umowa w zasadzie nie jest sporządzana na dobre czasy, ale na te złe, gdy nastąpi konflikt pomiędzy wspólnikami. Źle spisana umowa może być powodem nadmiernych trudności w przyszłości. Jeszcze częściej wspólnicy posiłkują się wzorami umów z Internetu w przypadku spółek cywilnych, jawnych, partnerskich, do których sporządzenia wystarczająca jest forma pisemna. Pamiętać należy, że wzory dostępne w Internecie zawierają najczęściej jedynie minimalny zakres postanowień umowy spółki. Nie są w niej regulowane żadne szczegółowe rozwiązania. Po zawarciu umowy spółki, która reguluje m.in. wkłady do spółki, kolejnym krokiem jest rejestracja spółki. Z wyjątkiem spółki cywilnej osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, spółki rejestruje się w rejestrze przedsiębiorców krajowego rejestru sądowego. Zarejestrowanie spółki wymaga wypełnienia wielu formularzy. Prawnik, adwokat czy radca prawny, przeprowadzi osoby zakładające spółkę zarówno przez proces tworzenia i zawierania umowy, jak i rejestracji spółki w rejestrze przedsiębiorców. Niemniej ważne w procesie rozpoczynania działalności gospodarczej są kwestie związane z formą wyboru opodatkowania i zgłoszenia działalności w urzędzie skarbowym, rejestracja VAT. Teoretycznie tzw. jedno okienko miało gwarantować szybkie założenie firmy, ale mimo, że faktycznie jest to już znacznie ułatwione, to jednak nie zostało uproszczone tak, jak oczekiwano. Początkowy wybór formy prowadzenia działalności gospodarczej nie jest dokonany raz na całe życie. W zasadzie w każdej chwili może dojść do płynnej zmiany formy prowadzenia działalności gospodarczej, czyli do przekształcenia, podziału lub połączenia firm. W ostatnim czasie wprowadzono już możliwość przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o., ale tendencja obecnie jest raczej odwrotna. O ile w latach 90. ubiegłego stulecia w modzie była spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, według większości postrzegana jako bardziej poważna forma działalności gospodarczej, o tyle w chwili obecnej osoby prowadzące działalność gospodarczą coraz częściej zwracają uwagę na to, w jaki sposób opodatkowane są dochody z prowadzonej działalności gospodarczej - zakładanie spółki legnica Bardzo często dochodzi teraz do przekształceń spółek z o.o. w spółki osobowe (spółkę jawną i komandytową, ewentualnie spółkę komandytowo-akcyjną). Często jednak pojawia się pytanie o zakres odpowiedzialności wspólników spółki osobowej, ponieważ motywem, jaki przyświecał wspólnikom spółki z o.o. była ich ograniczona odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Wiele osób często zakładało spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością jednocześnie pełniąc funkcje w zarządzie spółki, jakby zapominając o tym, ze ograniczona odpowiedzialność dotyczy wyłącznie wspólników spółki z o.o. niebędących członkami zarządu, gdyż ci w każdym przypadku ponoszą pełną odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Rozwiązaniem pozwalającym połączyć korzyści podatkowe spółki jawnej (np. liniowe opodatkowanie dochodu przez wspólników) i ograniczoną odpowiedzialność wspólników w spółce z o.o. są cztery coraz powszechniejsze formy prowadzenia działalności gospodarczej: - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa, - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna, - spółka akcyjna spółka komandytowa oraz - spółka akcyjna spółka komandytowo-akcyjna. Ponieważ podstawa działania wszystkich wskazanych powyżej spółek opiera się na tym samym modelu, omówienie skupiać się będzie na najpopularniejszej spółce z o.o. spółce komandytowej. Rozwiązanie to polega na utworzeniu dwóch spółek: spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w której wspólnikami są osoby fizyczne, a następnie spółki komandytowej, w której komplementariuszem będzie utworzona wcześniej spółka z o.o., natomiast osoby fizyczne, które wcześniej utworzyły spółkę z o.o. będą w spółce komandytowej komandytariuszami. Spółka z o.o. będąca komplementariuszem ma niewielki udział w zysku spółki komandytowej, w zasadzie ograniczający się do środków potrzebnych na jej funkcjonowanie. Pozostałe udziały w spółce komandytowej przypadają osobom fizycznym, których odpowiedzialność ograniczona jest do wysokości dowolnie określonej sumy komandytowej. Zatem komplementariuszem odpowiadającym całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki komandytowej jest spółka z o.o., natomiast odpowiedzialność wspólników osób fizycznych jest ograniczona albo całkowicie wyłączona. W zakresie podatków rozwiązanie to jest niezwykle korzystne. Spółka z o.o. opodatkowana jest podatkiem CIT, a więc płaci od dochodu 19% podatku. Gdy tak opodatkowany zysk wypłacić chce wspólnik spółki z o.o. płaci on kolejne 19% podatku od dywidendy. Zatem ze 100 zł dochodu opodatkowanego CIT w spółce z o.o. zostaje ok. 84 zł, a gdy te 84 zł wspólnik spółki z o.o. chce wypłacić jako zysk, otrzymuje ostatecznie ok. 70 zł. W spółce z o.o. spółce komandytowej poza niewielką częścią zysku przeznaczoną dla spółki z o.o., pozostała część będzie mogła zostać opodatkowana podatkiem liniowym od osób fizycznych, gdyż dochód osób fizycznych w spółkach osobowych, a taką jest spółka komandytowa, opodatkowany jest podatkiem od osób fizycznych. Jeżeli w chwili obecnej działalność prowadzona jest w znacznym zakresie, nie trzeba tworzyć nowego podmiotu. Wystarczające jest przekształcenie funkcjonującej spółki z o.o. w spółkę z o.o. spółkę akcyjną. Dobra Kancelaria prawna, radca prawny, czy adwokat, specjalizujący się w obsłudze podmiotów gospodarczych poprowadzi przez przekształcenie spółki, podobnie jak uczyni to w przypadku zakładania i rejestrowania spółki.