Wybór formy opodatkowania dochodów uzyskiwanych z najmu

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidują dwie formy opodatkowania dochodów uzyskiwanych z tytułu wynajmowania mieszkań. Pierwsza z nich to opodatkowanie według skal podatkowych, czyli na zasadach ogólnych, druga to podatek zryczałtowany. Podstawowa różnica pomiędzy tymi sposobami opodatkowania sprowadza się do wykluczenia, w przypadku wyboru ryczałtu, możliwości pomniejszania przychodu o poniesione koszty.

Pamiętać również należy o terminie zgłoszenia urzędowi skarbowemu wyboru opodatkowania w formie ryczałtu. Dokonać tego należy przed uzyskaniem pierwszego przychodu z najmu. Jeżeli zatem wynajmujący ma uzyskać przychód w dniu zawarcia umowy z najemcą powinien co najmniej dzień wcześniej złożyć oświadczenie o wyborze ryczałtowej formy opodatkowania. Możliwe jest również złożenie oświadczenia po zawarciu umowy najmu, ale wciąż musi być spełniony warunek otrzymania zapłaty czynszu po złożeniu oświadczenia w urzędzie skarbowym. Niezłożenie oświadczenia o wyborze ryczałtu albo złożenie takiego oświadczenia po otrzymaniu zapłaty przez najemcę spowoduje opodatkowanie najmu według zasad ogólnych (według skal podatkowych).

W Sejmie trwają prace nad zmianą ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak podaje Dziennik Gazeta Prawna, w projekcie zmian proponuje się m.in. zmianę terminu złożenia oświadczenia o wyborze ryczałtowej formy opodatkowania. Oświadczenie trzeba będzie złożyć do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wynajmujący osiągnął pierwszy przychód z tytułu najmu.

Wstrzymanie prac nad reformą adwokatury

Minister Sprawiedliwości poinformował o wstrzymaniu prac nad projektem ustawy
o zawodzie adwokata, której głównym założeniem było połączenie adwokatów i radców prawnych w ramy jednej korporacji. Więcej na temat podjęcia decyzji można przeczytać na stronach Ministerstwa Sprawiedliwości: www.ms.gov.pl

Nowy kurs euro w zamówieniach publicznych

W dniu 1 stycznia br. weszło w życie Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych, zgodnie z którym kurs euro wynosi 3, 839 zł. Oznacza to obniżenie przelicznika w stosunku do kursu określonego dotychczas obowiązującymi przepisami. Zmiana ta wpłynie m.in. na ocenę umów pod kątem niestosowania do nich Prawa zamówień publicznych. Od 1 stycznia przepisów ustawy, zgodnie z art. 4 pkt 8, nie będzie się stosowało do zamówień i konkursów, których wartość nie przekroczy kwoty 53.746 zł netto.

Świadczenie usług na terytorium RP

W dniu 4 marca 2010 r. Sejm uchwalił ustawę o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, której głównym celem było wdrożenie do polskiego systemu prawnego tzw. dyrektywy usługowej.

Ustawa w swym podstawowym zakresie dotycząca świadczenia w Polsce usług przez osoby pochodzące z innych krajów członkowskich Unii Europejskiej, wprowadza szereg istotnych dla krajowych przedsiębiorców zmian.

O spółkę komandytowo-akcyjną rozszerzony został katalog spółek, w których mogą prowadzić działalność adwokaci i radcowie prawni, w dalszym ciągu pozostawiając niedostępnymi dla tych grup zawodowych spółki z o.o. i spółki akcyjne. Nowością jest również możliwość zakładania przez adwokatów i radców prawnych spółek z doradcami podatkowymi i rzecznikami patentowymi.

Ustawa o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wprowadza również istotną zmianę ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Z przepisów art. 11 ustawy w nowym brzmieniu wynika, że organ administracji właściwy w sprawach podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej, obowiązany jest do załatwiania spraw bez zbędnej zwłoki. Jeżeli decyzja nie zostanie wydana w terminie, uznaje się, że sprawa została załatwiona zgodnie z wnioskiem przedsiębiorcy. Wyjątki od tej zasady muszą być wprost wskazane w przepisach ustawy.

Jak bezpiecznie wystawić weksel in blanco?

Jednym z najczęściej stosowanych w obrocie gospodarczym zabezpieczeń zapłaty z tytułu kontraktów handlowych jest weksel in blanco, zwany również wekslem gwarancyjnym. Weksel jest papierem wartościowym, a zobowiązanie wekslowe ma charakter abstrakcyjny. Oznacza to, co do zasady, że dłużnik (wystawca weksla) nie może się bronić przed wierzycielem w procesie sądowym innymi zarzutami niż dotyczącymi treści (formalnej strony) weksla. Wyjątkiem jest sytuacja, w której wystawcę weksla (dłużnika) wiąże z wierzycielem umowa, zwana najczęściej deklaracją wekslową. Nie zabezpiecza ona jednak w pełni interesów dłużnika.

Umowa o roboty budowlane po nowelizacji

Sejm uchwalił nowelizację przepisów Kodeksu cywilnego regulujących umowę o roboty budowlane. Zgodnie z nowymi przepisami, inwestor będzie zobowiązany do udzielenia wykonawcy gwarancji zapłaty za wykonane roboty budowlane. Gwarancja ta będzie mogła przybrać postać gwarancji lub akredytywy bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub poręczenia bankowego. Prawa wykonawcy do żądania zabezpieczenia zapłaty we wskazany sposób nie będzie można wyłączyć postanowieniami zawartej umowy. Wykonawca, któremu odmówiono udzielenia gwarancji zapłaty w wyznaczonym terminie uprawniony będzie do odstąpienia od umowy z winy inwestora.

Zmiany w Prawie zamówień publicznych

Pod koniec stycznia br. wejdzie w życie największa w ostatnim czasie nowelizacja Prawa zamówień publicznych. Wśród nowości na pierwszy plan wysuwają się zmiany dotyczące środków ochrony prawnej oraz umów zawieranych w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.

Z systemu środków ochrony prawnej usunięto protest. Po wejściu w życie ustawy będą funkcjonować wyłącznie instytucje odwołania, rozpatrywanego przez Krajową Izbę Odwoławczą, oraz skarga do sądu okręgowego, będąca środkiem zaskarżenia orzeczenia wydanego przez KIO. Zdaniem autorów projektu nowelizacji spowoduje to skrócenie czasu rozstrzygania środków ochrony prawnej z 45 dni do około 20 – 25 dni.

Zmiany dotyczące umów zawieranych po przeprowadzeniu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego polegają natomiast na rezygnacji z konstrukcji bezwzględnej nieważności umowy, jeżeli jest ona dotknięta przewidzianymi w ustawie wadami. W chwili obecnej wadliwe umowy są nieważne z mocy prawa. Nowelizacja ustawy wprowadza sankcję względnej nieważności umowy, co powoduje, że dla uznania jej za nieważną konieczne będzie wydanie przez sąd konstytutywnego orzeczenia sądu. Zasadą będzie, że sądowe unieważnienie umowy skuteczne będzie od momentu jej zawarcia.

Wybór i rezygnacja z liniowego opodatkowania dochodów

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych umożliwia rozliczanie się podatników prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą lub wykonujących ją w spółkach osobowych (np. spółka cywilna i spółka jawna), według dziewiętnastoprocentowej stawki podatku.

W celu zastosowania do podatnika wspomnianych zasad niezbędne jest złożenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenia o wyborze tej formy opodatkowania. W przypadku, gdy podatnik rozpoczyna prowadzenie działalności gospodarczej oświadczenie to powinno zostać złożone do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Podatnicy, którzy wcześniej byli opodatkowani na zasadach ogólnych (trzy progi podatkowe), oświadczenie takie mogą złożyć do 20 stycznia każdego roku podatkowego. Dokonany przez podatnika wybór obowiązuje „do odwołania”, a więc w przypadku rezygnacji z tego sposobu opodatkowania, podatnik powinien złożyć w tym przedmiocie stosowne oświadczenie. Można to zrobić również do 20 stycznia każdego roku podatkowego.

Zmiana zasad doręczania interpretacji podatkowych

Naczelny Sąd Administracyjny wydał uchwałę, w której zmienił swoje wcześniejsze stanowisko odnośnie zasad doręczania interpretacji przepisów prawa podatkowego. We wcześniejszej uchwale NSA stał na stanowisku, że wydanie interpretacji przepisów podatkowych obejmuje również jej doręczenie w terminie podatnikowi, który o nią wystąpił.

W uchwale z dnia 14 grudnia 2009 r. (II FPS 7/09) NSA stwierdził, że „W stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 lipca 2007 r. pojęcie "niewydanie interpretacji" użyte w art. 14o § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), nie oznacza braku jej doręczenia w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w art. 14d powołanej ustawy”. Interpretacja zatem musi zostać wydana (sporządzona) przed upływem terminu ustawowego, natomiast jej doręczenie podatnikowi może nastąpić po jego upływie.

Zwrot wniosku o ogłoszenie upadłości z powodu braków formalnych niezgodny z Konstytucją

W dniu 10 listopada 2009 r., w sprawie rozpatrywanej pod sygnaturą akt P 88/08, Trybunał Konstytucyjny rozstrzygnął pytania prawne jednego z sądów w przedmiocie zgodności z ustawą zasadniczą przepisu art. 28 ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego. Przepis ten stanowi, że „Wniosek dłużnika o ogłoszenie upadłości nieodpowiadający wymogom określonym w ustawie lub nienależycie opłacony zwraca się bez wzywania o uzupełnienie lub opłacenie wniosku”.

Trybunał uznał, że przepis ten, zastosowany w stosunku do składającego wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika niereprezentowanego przez profesjonalnego pełnomocnika (adwokata lub radcy prawnego) jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji. Szczegółowe uzasadnienie można znaleźć na stronach Trybunału Konstytucyjnego - www.trybunal.gov.pl

Przekształcenie spółki cywilnej w spółkę jawną

Od stycznia tego roku zniknął z Kodeksu spółek handlowych obowiązek przekształcenia spółki cywilnej większych rozmiarów w spółkę jawną. Kwestia ta została pozostawiona uznaniu wspólników. Zmiany te można oceniać negatywnie, gdyż spółka cywilna nie jest formą ułatwiającą prowadzenie działalności gospodarczej, w szczególności w przypadku, gdy prowadzone przez spółkę przedsiębiorstwo jest znacznych rozmiarów i jego prowadzenie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem.

W stosunku do spółki cywilnej, forma spółki jawnej oferuje wspólnikom przede wszystkim:

1. ułatwienie zawierania umów, gdyż sposób reprezentacji spółki jawnej może być określony w zasadzie w dowolny sposób, włącznie z możliwością ustanowienia prokurenta – w spółce cywilnej w większości przypadków powinna być ona reprezentowana przez wszystkich wspólników,
2. zabezpieczenie majątku osobistego wspólników przed egzekucją w ten sposób, że wierzyciel przed skierowaniem egzekucji do majątku osobistego wspólnika musi bezskutecznie dochodzić zapłaty od spółki – w spółce cywilnej do wierzyciela należy wybór z czyjego, spółki czy któregokolwiek ze wspólników, majątku będzie prowadził egzekucję,
3. ujawnienie w rejestrze przedsiębiorców faktu zawarcia przez wspólnika umowy o rozdzielności majątkowej z małżonkiem, przez co umowa ta staje się skuteczna wobec kontrahentów spółki – w spółce cywilnej wciąż brak takiej możliwości, gdyż informacji o intercyzie nie zamieszcza się dotąd w ewidencji działalności gospodarczej,
4. tzw. ułomną osobowość prawną; w spółce jawnej podmiotem praw i obowiązków jest spółka, podczas gdy w spółce cywilnej tym podmiotem są wszyscy wspólnicy.

Zmiany procedur w zakresie uwierzytelniania dokumentów

W dniu dzisiejszym Sejm przyjął ustawę o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów. Przepisy ustawy nowelizują m.in. Kodeks postępowania administracyjnego, Kodeks postępowania cywilnego, Ordynację podatkową i Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zakres zmian obejmuje przede wszystkim ważne zagadnienia praktyczne dotyczące uwierzytelniania dokumentów we wskazanych postępowaniach.

W pierwszej kolejności wprowadzona została zasada, że występujący w sprawie pełnomocnicy profesjonalni, w tym adwokaci i radcowie prawni, będą mogli uwierzytelniać odpisy nie tylko pełnomocnictwa, jak miało to miejsce dotychczas, ale również innych dokumentów wykazujących ich umocowanie (odpisu z KRS, statutu itp.). Istotną zmianą w postępowaniu cywilnym jest również rozszerzenie regulacji zawartej w art. 129 k.p.c.

Do dotychczasowego przepisu wskazującego, że strona powołująca się w piśmie na dokument obowiązana jest na żądanie przeciwnika złożyć oryginał dokumentu w sądzie jeszcze przed rozprawą dodano kolejne przepisy, w myśl których oryginał dokumentu może zastąpić jego odpis, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona w szczególności przez notariusza albo występującego w sprawie adwokata lub radcę prawnego. Odpisowi poświadczonemu za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika nadano moc dokumentu urzędowego. Wprowadzone regulacje nie zmienią zasady, że sąd na wniosek strony lub z urzędu może zażądać przedłożenia w oryginału dokumentu.

Projekt zmian w najmie lokali

W Sejmie trwają prace nad rządowym projektem zmiany ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Proponowane rozwiązania idą w kierunku ułatwienia właścicielom eksmitowania najemców po rozwiązaniu umowy najmu.

Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie do porządku prawnego nowego rodzaju umowy najmu – umowy o najem okazjonalny. Umowa taka zawierać będzie musiała w szczególności:

1. oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego, w którym ten poddał się egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu;
2. wskazanie przez najemcę innego lokalu, w którym będzie mógł zamieszkać w przypadku wykonania egzekucji.

Zmiana ma zacząć obowiązywać w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy zmieniającej. Do umów zawartych przed wejściem w życie nowych przepisów stosować się będzie dotychczasowe regulacje.

Szczegóły dotyczące prac nad ustawą można znaleźć na stronach internetowych Sejmu www.sejm.gov.pl. Projekt ustawy oraz jego uzasadnienie zawiera druk sejmowy numer 2250 z 20 sierpnia 2009 r.